• परिचय

नेपालको मध्यपश्चिमाञ्चल विकास क्षेत्र अन्तर्गत मध्य पहाडी क्षेत्रमा अवस्थित सुर्खेत जिल्ला भेरी अञ्चलको पाँच जिल्ला मध्ये एक हो । मध्य पश्चिमाञ्चल विकास क्षेत्रको सदरमुकाम रहेको सुर्खेत जिल्ला ८००५९’ देखि ८२०२’ पूर्वी देशान्तर र २८०२०’ देखि २८०५८’ उत्तरी अक्षांशसम्म फैलिएको छ । यो जिल्ला समुद्री सतहबाट १९८ मीटरदेखि २३६७ मीटरसम्म अवस्थित छ । दैलेख, जाजरकोट, सल्यान, बर्दिया काे सिमाना क्षेत्र स‌‌ग जोडिएको यस जिल्लाको क्षेत्रफल तथ्यांक विभागका अनुसार २४५१ वर्ग कि.मी. र LRMP का अनुसार २४९० वर्ग कि.मी. रहेको छ (DISCO Surkhet, 2008) जाडो याममा न्युनतम ०.५०C (२००४ जनवरी ५) र गर्मीमा अधिकतम ४१.८०C (२००५जुन १८) सम्म तापक्रम हुने यस जिल्लामा सामन्यतया वार्षिक सरदर १७०० मिलीमिटर वर्षा हुने गर्दछ (कर्मचारी मिलन केन्द्र सुर्खेत, २०६८) । यस जिल्लाको उत्तरी भेगमा पूर्व देखि पश्चिम सम्म महाभारत, मध्य भागमा भेरी नदी र नदीको किनारतिर समथल भू–भाग रहेको छ भने दक्षिणी भागमा चुरिया श्रृखला रहेको छ ।

वन र वन्यजन्तुको संरक्षण, सम्वद्र्धन र सदुपयोग गरी पर्यावरणीय सन्तुलन तथा स्वच्छ वातावरण कायम राख्नु । वन क्षेत्रको उत्पादकत्व र वन पैदावारहरुको उत्पादनअभिवृद्धि गर्नु । वन जन्य उद्यम तथा पर्यापर्यटनको विकास तथा प्रवद्र्धन गर्नु । जडिवुटी उत्पादान, संकलन, खेती विस्तार, प्रशोधन र बजारीकरणको लागि सहजीकरण गर्नु ।

वन व्यवस्थापन, भू-संरक्षण र वन उद्यम तथा पर्यटन विकास तथा प्रवद्र्धन द्वारा स्वच्छ वातावरण कायम राख्दै स्थानीय रोजगारी तथा आय आर्जनमा सुधार ल्याउने ।